Latoszyn – najmłodsze uzdrowisko na mapie Polski
Na mocy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 27 października 2022 roku, od dnia 7 grudnia 2022 roku sołectwa Latoszyn oraz Podgrodzie położone na obszarze gminy Dębica w województwie podkarpackim mogą posługiwać się nazwą „Uzdrowisko Latoszyn”.
Po 10 latach od uzyskania statusu obszaru ochrony uzdrowiskowej (rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 27 czerwca 2012 r.) Latoszyn stał się uzdrowiskiem statutowym.
W celu uzyskania statusu uzdrowiska obszar Latoszyn musiał spełnić wymogi zapisane w Ustawie z dnia 28 lipca 2005 roku o lecznictwie uzdrowiskowym, uzdrowiskach i obszarach ochrony uzdrowiskowej oraz o gminach uzdrowiskowych. Zgodnie z przepisami ustawy status uzdrowiska może być nadany obszarowi, który spełnia łącznie następujące warunki:
- posiada złoża naturalnych surowców leczniczych o potwierdzonych właściwościach leczniczych na zasadach określonych w ustawie;
- posiada klimat o właściwościach leczniczych potwierdzonych na zasadach określonych w ustawie;
- na jego obszarze znajdują się zakłady lecznictwa uzdrowiskowego i urządzenia lecznictwa uzdrowiskowego, przygotowane do prowadzenia lecznictwa uzdrowiskowego;
- spełnia określone w przepisach o ochronie środowiska wymagania w stosunku do środowiska;
- posiada infrastrukturę techniczną w zakresie gospodarki wodno-ściekowej, energetycznej, w zakresie transportu zbiorowego, a także prowadzi gospodarkę odpadami.
Latoszyn od wieków słynął ze znakomitych wód leczniczych, które leczyły różne choroby. To lecznicze źródła i zakład zdrojowo-kąpielowy uczyniły kiedyś z Latoszyna znane kąpielisko. Wieś słynęła z niekonwencjonalnych metod leczenia chorób stawów, kości, chorób skórnych: grzybicy, łuszczycy, chorób kobiecych, paraliżów i niedowładów, a nawet otyłości. Do zakładu zjeżdżali kuracjusze z kraju i zagranicy, stawiając go nawet ponad Krynicę i Szczawnicę. Podczas II wojny światowej ośrodek został prawie całkowicie zniszczony i tylko mieszkańcy okolic korzystali z cudownej wody, leczącej wszelkie schorzenia.
Na podstawie badań naukowych właściwości fizyko-chemicznych i chemicznych, które zostały przeprowadzone już po wojnie, stwierdzono, że spełnia ona wymagania mineralnej wody leczniczej 0,26% siarczanowo wapniowej. Woda ta może być wykorzystywana, według wskazań lekarskich, do kuracji uzdrowiskowych w formie kąpieli i krenoterapii. Co ciekawe, w Polsce zaledwie cztery uzdrowiska dysponują wodami siarczkowo-siarczkowodorowymi o podobnych właściwościach leczniczych.
Według badań właściwości wód leczniczych uzdrowiska Latoszyn pozwalają leczyć: schorzenia układu ruchowego (gośćcowe, reumatyczne, zwyrodnieniowe, pourazowe, pooperacyjne), choroby układu nerwowego (niedowłady, porażenia, nerwobóle), choroby kobiece, choroby przemiany materii, choroby skóry, choroby zawodowe, w tym zatrucia związkami chemicznymi.
Latoszyn, który oficjalnie jest już uzdrowiskiem, wciąż się rozwija. Pierwszy Zakład Przyrodo-Leczniczy i urządzenia lecznictwa uzdrowiskowego powstały w zupełnie dziewiczym miejscu na leśnej łące. Funkcjonują w nim gabinety zabiegowe, pijalnia wody oraz basen z leczniczą wodą. Z zakładu korzystają liczni mieszkańcy, jak i kuracjusze. Dużą popularnością cieszy się także park zdrojowy, który stał się miejscem spotkań kuracjuszy, mieszkańców okolicznych miejscowości korzystających z licznych koncertów i wystaw, a w którym znajduje się również tężnia solankowa i komora normobaryczna.
Samorząd Gminy Dębica zamierza przywrócić dawną świetność uzdrowiska. Docelowo zaplanowane zostało zbudowanie na terenie Uzdrowiska Latoszyn infrastruktury hotelowej w postaci sanatorium, hoteli i pensjonatów, co w pełni umożliwi korzystanie ze zdrowotnych właściwości wód leczniczych nie tylko mieszkańcom okolicznych miejscowości, ale również pacjentom z odległych terenów Polski.
Dodatkowo Gmina Dębica zamierza aktywnie wspierać działania przedsiębiorców w zakresie budowy aquaparku, hotelu, SPA&Wellness. Wykorzystanie odkrytych zasobów wód geotermalnych solankowych dodatkowo podniesie atrakcyjność obiektów i pozwoli na przygotowanie różnorodnej oferty SPA&Wellness.
W nowym uzdrowisku, na ponad hektarowej działce, przy istniejącej ścieżce krajobrazowo-zdrojowej powstanie również osada galicyjska.
Latoszyński Park Zdrojowy wzbogaci się także o ogrody sensoryczne. Zaprojektowano gazony z krzewami ozdobnymi, rabaty, deptaki, ścieżki edukacyjne z kolorowymi planszami, place wyposażone w obiekty i urządzenia małej architektury. Ogrody te, opracowane z myślą o specyficznych potrzebach rozwojowych osób niepełnosprawnych, spełnią jednocześnie funkcję dydaktyczną, rewalidacyjną oraz terapeutyczną.
Kolejnym etapem przedsięwzięcia jest budowa dla widowni zadaszenia amfiteatru, chroniącego uczestników przed niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi.
Patrząc na to, jak szybko rozwija się nowe uzdrowisko, śmiało można sparafrazować piosenkę wykonywaną przez zespół braci Golców słowami: „Tu gdzie było ściernisko, jest już dzisiaj uzdrowisko”.
Źródło: Stowarzyszenie Gmin Uzdrowiskowych RP
fot. tamże